Gamende pubers: loslaten of begrenzen?
Een herkenbaar dilemma dat mooi wordt verwoord door Bart van der Weijer in het artikel ‘Een zieke game’ (VK magazine, 19 jan 2019). Hun autoritaire aanpak (eerst 1 uur gamen per dag, daarna totaal gameverbod) leidde tot stiekem gedrag en leugentjes. Dat is een bekend patroon bij kinderen: als je geen zeggenschap krijgt, voel je je niet medeverantwoordelijk en doe je er alles aan om toch je zin te krijgen. Als remedie noemt Justine Pardoen (gespecialiseerd in opvoeding en mediagebruik) ‘draag de controle over’ en ‘sta klaar als je kind behoefte heeft aan raad’. Helaas is dat weer iets te drastisch. Dat blijkt ook: zoonlief zit uren te gamen, al doet hij ook zijn huiswerk en verzorgt zijn konijn. En de ouders zien het handenwringend aan.
Niet echt win-win, om het zo maar eens te zeggen. Bij ‘controle overdragen’ stuur je je kind in feite het bos is (waar hij bij de autoritaire aanpak dat hele bos niet in mag). Het gevaar is dat hij niet om hulp zal roepen als hij de weg kwijtraakt, omdat hij dan voor zijn gevoel heeft gefaald (en bang is zijn vrijheid weer kwijt te raken).
Dat je deze situaties ook op een andere manier kunt oplossen, laat Thomas Gordon zien. Conflicten ontstaan doordat jouw behoefte botst met die van je puber, of doordat jouw waarden botsen met die van je puber. Een waardenconflict ontstaat als jij vindt dat iets ‘hoort’ en je kind vindt dat onzin. Bijvoorbeeld: tafelmanieren, hoe je je vrije tijd besteed. Ook bij deze zaken heeft een puber de ouderlijke begeleiding nog steeds hard nodig. Want hij kan lange termijn gevolgen niet overzien, én mist de kennis van de verleidingsmechanismen in de games of kan daar niet voldoende weerstand aan bieden.
Wat kun je nu het beste doen? Bespreek het probleem met je puber, en neem zijn visie en mening serieus. Luister naar zijn argumenten. Benoem duidelijk jouw zorg. Kijk naar welke behoeften erachter liggen. Bedenk daarna samen mogelijke oplossingen en zoek een oplossing waar jullie beiden tevreden mee zijn. Welke oplossing dat is, hangt af van jou en je puber. Je kunt er samen op uitkomen dat je het (tijdelijk) loslaat en na een poosje evalueert. Of je spreekt af dat er op bepaalde dagen langer gegamed wordt en op andere dagen minder of niet. Misschien vindt je puber een app of wekker wel fijn? Maak ook afspraken over het bedrag waarover je kind vrijelijk kan beschikken. Door op deze manier samen afspraken te maken, neem je je kind serieus. Hij voelt zich medeverantwoordelijk en dat maakt de kans groter dat hij zich eraan houdt.
In plaats van het kind het bos in te sturen of het bos te verbieden, begeleid je je kind door het bos en maak je samen het paadje! Zo bied je een veilige context, waarin je je kind stapsgewijs de volwassenheid in helpt.
Saskia Henderson